[Luật sư giải đáp] Luật thừa kế tài sản không có di chúc

Câu hỏi:

"Xin chào Hãng luật Lê Hồng Hiển & Cộng sự! Hiện nay tôi và gia đình đang có một thắc mắc mong nhận được sự giúp đỡ, giải đáp từ phía các luật sư như sau: Bố mẹ tôi sinh hạ được 5 người con, hiện nay ông bà đều đã mất cả. Ông bà có tài sản duy nhất là một mảnh đất có diện tích 400m2 cùng căn nhà trên đất ông bà đang ở cùng gia đình cậu em út. Trước khi qua đời, ông bà có gọi 5 anh chị em chúng tôi lại và chỉ nói rằng để lại mảnh đất cùng căn nhà trên cho cả 5 anh chị em chúng tôi mà không để lại một di chúc viết nào cả. Bây giờ chúng tôi muốn chia di sản thừa kế thì phải thực hiện thủ tục gì? Mong nhận được sự tư vấn từ luật sư! Tôi xin chân thành cảm ơn!".

Trả lời:

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Hãng luật Lê Hồng Hiển & Cộng sự. Dựa vào những thông tin mà bạn cung cấp, chúng tôi xin đưa ra tư vấn như sau:

Đối với trường hợp của bạn, vì bố mẹ bạn không để lại di chúc nên tài sản mà bố mẹ bạn để lại cho 5 người con sẽ được phân chia theo pháp luật.  

1. Người thừa kế theo quy định pháp luật

Trước hết, bạn cần nắm rõ những người được thừa kế theo quy định của pháp luật được quy định tại điều 651 Bộ Luật dân sự 2015.

Theo quy định tại Điều 651 Bộ Luật dân sự 2015 thì người thừa kế theo pháp luật tuân theo thứ tự ba hàng thừa kế sau đây:

• Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người đã chết.
• Hàng thừa kế thứ hai bao gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
• Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Nguyên tắc hưởng thừa kế:

• Những người thuộc cùng một hàng thì có quyền được chia di sản và hưởng các phần di sản bằng nhau.
• Những người ở hàng thừa kế phía sau theo thứ tự nêu trên chỉ được hưởng thừa kế khi không còn bất kỳ ai ở các hàng thừa kế trên đó do các lý do: đã chết, không có quyền hay bị truất quyền được hưởng di sản hoặc từ chối không nhận di sản từ phía người đã chết.

Vậy theo như thông tin bạn đã cung cấp thì tất các các anh chị em bạn đều thuộc vào hàng thừa kế thứ nhất và có quyền hưởng di sản ngang bằng nhau về mặt giá trị.

Tuy nhiên, do trong câu hỏi bạn không nêu rõ về thời gian bố mẹ đã mất hay thời gian kể từ ngày anh, chị, em hưởng thừa kế. Nên luật sư của chúng tôi tư vấn thêm cho bạn các thông tin sau:

Thời hiệu thừa kế được quy định tại điều 623 Bộ luật dân sự 2015. Thời hạn để người thừa kế yêu cầu chia di sản kể từ thời điểm bố mẹ bạn qua đời cụ thể như sau:

• Đối với bất động sản là 30 năm
• Đối với động sản là 10 năm

Khi vượt quá thời hạn này thì gia sản sẽ thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Khi di sản đang không có người quản lý thì quy định như sau:

• Di sản thuộc về người đang chiếm hữu
• Di sản thuộc về Nhà nước nếu như không có người chiếm hữu.

2. Hồ sơ và thủ tục phân chia di sản thừa kế

Để thực hiện việc phân chia di sản, các anh chị em bạn cần họp mặt để thoả thuận về cách thức phân chia di sản. Thoả thuận này phải được lập thành văn bản và phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng.

• Phiếu yêu cầu công chứng;
• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản;
• Bản sao giấy tờ tùy thân;
• Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản;
• Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Thời hạn công chứng là từ 02 - 10 ngày làm việc.

Trên đây là những thông tin tư vấn về luật thừa kế tài sản trong trường hợp không có di chúc dành cho những bạn đọc còn thắc mắc về vấn đề này. Nếu như còn những thắc mắc về pháp luật cần được tư vấn xin vui lòng liên hệ với Hãng Luật Lê Hồng Hiển & Cộng sự thông qua:

Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc và là người bạn đồng hành trong các vấn đề có liên quan đến pháp luật.